Przejdź do treści
program Małe ojczyzny
plakat Małe ojczyzny

I edycja programu „Małe ojczyzny” (2020)

Zbiory archiwów społecznych to skarbnica wiedzy o historii lokalnej. Nośnikami pamięci są relacje świadków historii i różnego rodzaju archiwalia: fotografie, dokumenty, listy, wspomnienia. Często okazuje się, że pozornie błahe ślady przeszłości pozwalają inaczej spojrzeć na minione wydarzenia, zrozumieć zjawiska czy odkryć nieznane dotąd fakty. Poprzez program „Małe ojczyzny” chcemy wspierać proces oddolnego zapisywania przeszłości i aktywizację społeczności wokół pamięci swojego miejsca.

Pierwszą edycję „Małych ojczyzn” realizowaliśmy w 2020 roku we współpracy z trzema partnerami lokalnymi: Fundacją Pogranicze, Fundacją Ważka i Miejską Biblioteką Publiczną w Hrubieszowie oraz z partnerem merytorycznym: Fundacją Ośrodka KARTA. Partnerzy lokalni zostali wyłonieni w otwartej rekrutacji, do której mogły przystąpić fundacje, stowarzyszenia i instytucje prowadzące archiwa społeczne.

W ramach „Małych ojczyzn” archiwa społeczne namawiały mieszkańców Hrubieszowa, Oleśnicy i ziem polsko-litewskiego pogranicza do dzielenia się archiwaliami z domowych zbiorów. Archiwiści społeczni prowadzili też rozległe kwerendy ukierunkowane na źródła związane z ich małymi ojczyznami. Udało im się zgromadzić świadectwa, które stworzyły wielogłos na temat wybranych wydarzeń i zjawisk historii lokalnej.

Opiekę merytoryczną nad tekstami powierzyliśmy specjalistom z Fundacji Ośrodka KARTA. Opracowane na bazie świadectw montaże najciekawszych fragmentów tekstów źródłowych były publikowane w kwartalniku historycznym „Karta”, są też dostępne do pobrania  w formie plików pdf.

Przygotowane teksty stały się też punktem wyjścia do słuchowisk i spotkań (z uwagi na sytuację epidemiczną odbywających się online) popularyzujących zgromadzoną wiedzę.


Regulamin I edycji programu „Małe ojczyzny”

wydarzenia w ramach programu

OLEŚNICA

“Oleśnica 1945”

Wspomnienia pierwszych powojennych polskich osadników na ziemi oleśnickiej. Materiał został opublikowany w kwartalniku “Karta” nr 106.

Słuchowisko “Oleśnica 1945. Rok pomiędzy”

Audycja nagrana w oparciu o tekst opublikowany w kwartalniku “Karta” nr 106.

Spotkanie autorskie online z Magdaleną Grzebałkowską

Posłuchaj, jak w 1945 r. niemieckie miasto Oels przeobrażało się w polskie miasto Oleśnica.

Konkurs: podziel się rodzinną historią z czasu schyłku wojny

Laureaci otrzymali książki Magdaleny Grzebałkowskiej „1945. Wojna i pokój” z autografem autorki.

HRUBIESZÓW

“Hrubieszów 1939-44”

Obraz życia wieloetnicznego miasta z okresu II wojny światowej, złożony z zapisów z kronik szkolnych dopełnionych głosami hrubieszowskich uczniów. Materiał został opublikowany w kwartalniku “Karta” nr 105.

Słuchowisko “Hrubieszów 1939-44”

Audycja nagrana w oparciu o tekst opublikowany w kwartalniku “Karta” nr 105.