Relacja z działań w projekcie „Na trwałe”

W naszym projekcie „Na trwałe” dzieją się teraz rzeczy najciekawsze! Archiwa społeczne pracują – skanują, opisują, porządkują. Przy okazji rodzą się pomysły na spotkania i działania wokół zbiorów. Odwiedziliśmy już wszystkie 10 organizacji, które biorą udział w tegorocznej edycji projektu, i chcemy podzielić się wrażeniami z wizyt studyjnych!

Przypomnijmy: „Na trwałe. Projekt zabezpieczania zbiorów społecznych” to wielomiesięczne działanie CAS, którego celem jest wsparcie archiwów społecznych w opiece nad ich zbiorami. Wyłonione w naborze organizacje, które opisały swoje potrzeby oraz plany na konkretne prace wokół gromadzonych przez siebie zbiorów, otrzymują od nas wsparcie merytoryczne, sprzętowe oraz finansowe.

Na wizytach studyjnych spotykały się z Wami Ewa Hubar, Adriana Kapała, Joanna Michałowska, Marta Przybyło i Małgorzata Pankowska-Dowgiało. Zapraszamy do lektury ich wrażeń i przemyśleń!

Cenne spotkania z archiwistami i archiwistkami społecznymi

Przede wszystkim, każda z wizyt była niezwykle wartościowym spotkaniem, przestrzenią do rozmowy i wzajemnego wsparcia. Projekt „Na trwałe” działa w dwie strony – jako CAS podpowiadamy, jakie rozwiązania w zakresie opieki nad zbiorami zastosować, oraz dajemy wiedzę i narzędzia pomagające w realizacji tych rozwiązań; z kolei archiwa społeczne poświęcają nam dużo czasu i dzielą się historiami, dzięki którym lepiej możemy zrozumieć ich potrzeby oraz dostosować nasze działania do nich. 

W czasie wizyt nieodmiennie z podziwem przyglądałyśmy się pasji i energii do działania osób zaangażowanych w prace archiwów społecznych, których to prac jest nieraz bardzo dużo. Małgorzata gromadzi zbiory od 20 lat, w swojej społeczności zna wszystkich i już nie raz uratowała zbiory przed zapomnieniem. Kamil i Anna przywracają w swojej miejscowości historię Żydów – upamiętniają, budują relacje. Krystyna, Anna i Danuta dzięki swojej pracy wsparły rewitalizację swojego osiedla. A to tylko parę przykładów!

Spotykałyśmy niezwykłe osoby, które archiwum społecznym zajmują się nierzadko równolegle do pracy zawodowej. W naszej ocenie, brak czasu oraz różna sytuacja finansowa archiwów społecznych sprawiają, że wyzwaniem bywa zaplanowanie pracy długofalowo. Tym bardziej doceniamy Waszą pracę i cieszymy się, że projekt „Na trwałe” może choć trochę Was wesprzeć.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Taśmy, szpulki i pudełka

Osią projektu „Na trwałe” są zbiory archiwów społecznych oraz opieka nad nimi i zapewnienie im trwałości na jak najdłużej. Podziwiałyśmy wielką różnorodność i bogactwo materiałów, które gromadzą archiwa społeczne – nie tylko zdjęć czy dokumentów, lecz także przedmiotów z naszych domów czy budynków gospodarczych. Pokazywaliście nam setki zdjęć, unikatowe dokumenty i obiekty tak niezwykłe, jak kronika cechu fryzjerów albo materiały filmowe z lat 90. telewizji regionalnej w Kwidzynie.

Oczywiście każde archiwum i każda kolekcja ma swoje specyficzne uwarunkowania. Wydaje nam się, że największym wyzwaniem w zakresie opieki nad zbiorami pozostaje po prostu ich opracowanie. Potrzeba czasu i ludzi, którzy mogliby je uporządkować, opisać, zdigitalizować i udostępnić.

Trudnym zagadnieniem są warunki przechowywania tych zbiorów – archiwa społeczne mierzą się z brakiem lokalu czy odpowiednich materiałów do przechowywania. W ramach projektu przekazujemy archiwom społecznym profesjonalne pudła i teczki, a także dajemy możliwość konsultacji z konserwatorką Moniką Supruniuk, która podpowiada, w jakich warunkach przechowywać dane materiały.

Cieszymy się, że możemy użyczać Wam nasze skanery do digitalizacji zdjęć i dokumentów. Choć na podsumowanie prac w projekcie przyjdzie jeszcze pora, już teraz dostrzegamy, że projekt „Na trwałe” przyjęliście z otwartością i gotowością do pracy. Wielokrotnie słyszałyśmy, że to dobry moment na opracowywanie zbiorów i zdobywanie dodatkowej wiedzy o nich.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Historie i relacje

Choć brzmi to banalnie, musimy powiedzieć, że zachwycają nas historie. Historie o tym, jak archiwiści społeczni i archiwistki społeczne odkrywają zdjęcia, dokumenty czy pamiątki i wplatają je w życie danej społeczności. Historie osób, które za tymi pamiątkami się kryją. Historie osób – darczyńców – którzy spotykają się z archiwistami i archiwistkami społecznymi, przekazują swoje pamiątki, dzielą się opowieściami.

Z uznaniem także prowadziłyśmy rozmowy z archiwistami i archiwistkami, którzy doskonale zdają sobie sprawę z unikatowości swoich zbiorów i ich ogromnej wartości dla danej społeczności. Wszyscy byli świetnie przygotowani do wizyt, mieli przygotowane konkretne pytania, przemyślane działania, jakie chcą podjąć. Rozmowy, nieraz bardzo długie, utwierdziły nas w przekonaniu o wartości projektu „Na trwałe”. Nie tylko archiwiści społeczni i archiwistki społeczne zyskują wsparcie, lecz także my jako CAS możemy jeszcze lepiej poznać ich sytuację na miejscu, pracę w terenie, możemy zobaczyć archiwa.

Cały czas pozostajemy w kontakcie z archiwami społecznymi biorącymi udział w projekcie, a także wracamy na dodatkowe wizyty. Pod koniec roku podsumujemy projekt i zrealizowane prace. Już tyle udało nam się wykonać, do końca zostało już niewiele!

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Dziękujemy za zaangażowanie organizacjom biorącym udział w projekcie: Cech Fryzjerów i Rzemiosł Różnych, Fundacja Dziki Zachód Leśna, Goleniowski Dom Kultury w Goleniowie, Kwidzyńskie Centrum Kultury w Kwidzynie, Pracownia Regionalna, Miejska Biblioteka Publiczna im. K. I. Gałczyńskiego w Sokołowie Podlaskim, Polski Czerwony Krzyż – Gabinet Historyczny, Społeczne Archiwum Grybowa (Stowarzyszenie Saga Grybów), Stowarzyszenie Biskupia Górka, Stowarzyszenie Lambda Warszawa, Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Solec Zdrój.