Szkolenie na start! Stwórz archiwum społeczne 2024

Interesują Cię historie lokalnej społeczności? Gromadzisz archiwalne fotografie i dokumenty? Nagrywasz relacje i chcesz opowiedzieć nieznane dotąd historie? A może chcesz dopiero zacząć? Zgłoś się na szkolenie na start i stwórz archiwum społeczne!

„Szkolenie na start! Stwórz archiwum społeczne” to nasza nowa propozycja dla osób, które rozpoczynają przygodę z archiwistyką społeczną. Zapraszamy do Warszawy na 3 dni inspirujących spotkań: w programie szkolenia znajdują się warsztaty i wizyty studyjne,  podczas których dowiesz się, jak krok po kroku założyć archiwum społeczne. W czasie szkolenia otrzymasz użyteczne wskazówki oraz zestaw dobrych praktyk. Będzie także przestrzeń do rozwijania swoich pomysłów na archiwum społeczne oraz spotkania osób o podobnych zainteresowaniach.

Na szkolenie zapraszamy osoby, które rozpoczynają przygodę z archiwistyką społeczną – dopiero planują założyć archiwum społeczne lub są na początkowym etapie rozwijania swojej inicjatywy – i poszukują inspiracji do działania.

Podczas szkolenia dowiesz się:

• jak założyć archiwum społeczne;

• jak gromadzić, digitalizować, opracowywać i przechowywać materiały archiwalne;

• jak nagrywać wywiady historii mówionej;

• w jaki sposób upowszechniać materiały i współpracować z lokalną społecznością.

Informacje organizacyjne

Szkolenie na start! Stwórz archiwum społeczne odbędzie się w Warszawie, w dniach 17–19 października 2024 roku. Spotkamy się w kilku miejscach na terenie dzielnicy Wola: w Wolskim Centrum Kultury, III Czytelni Naukowej Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Wola m.st. Warszawa oraz w Fundacji Archeologia Fotografii. Zapewniamy dwa noclegi, wyżywienie oraz dofinansowanie kosztów dojazdu do Warszawy.

Na Wasze zgłoszenia czekamy do 12 września do 23.59!

Warunkiem uczestnictwa jest wypełnienie formularza, w którym prosimy o opisanie swojego archiwum społecznego lub pomysłu na jego utworzenie. Szkolenie powstało z myślą przede wszystkim o osobach, które archiwum społeczne prowadzą lub chcą prowadzić w ramach organizacji społecznych, grup nieformalnych lub indywidualnych inicjatyw. Zapraszamy także osoby, które archiwa społeczne tworzą w ramach instytucji, takich jak biblioteki czy domy kultury. Spośród nadesłanych propozycji wyłonimy 15 uczestników i uczestniczek!

W przypadku pytań, zachęcamy do kontaktu z Moniką Matusiak-Kondefer: m.matusiak@cas.org.pl

Nie masz pewności, czy Twoje pomysły i działania wpisują się w archiwistykę społeczną? Oto nasza definicja archiwum społecznego:

Archiwum społeczne to inicjatywa, której celem jest zapisywanie historii społeczności, wydarzeń i miejsc poprzez gromadzenie zbiorów, takich jak fotografie, dokumenty czy nagrania. W jego ideę wpisane są aktywne poszukiwanie zbiorów, udział społeczności w tworzeniu archiwum i w jego działaniach oraz szerokie upowszechnienie zebranych materiałów.

W całej Polsce istnieje już niemal 800 archiwów społecznych. Jedne skupiają się na historiach danej miejscowości czy okolicy, inne opowiadają o konkretnych grupach zawodowych czy społecznych. Udostępniają swoje zbiory i animują wokół nich lokalną społeczność. O ich działaniach piszemy w sekcji „Co słychać w archiwach społecznych”, którą znajdziesz na stronie głównej oraz w mediach społecznościowych CAS.

Więcej informacji o archiwistyce społecznej przeczytasz na naszej stronie.

Ramowy plan Szkolenia na start!

DZIEŃ I: 17 października (czwartek), godz. 15.00 – 21.00
Wolskie Centrum Kultury, ul. Obozowa 85, Warszawa 01-425

• przyjazd uczestników i uczestniczek do Warszawy i zakwaterowanie
• przywitanie i wprowadzenie
• warsztaty: pierwsze kroki z archiwum społecznym i wstęp do pozyskiwania zbiorów
• kolacja

DZIEŃ II: 18 października (piątek), godz. 9.30 – 18.15
III Czytelnia Naukowa – Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola, al. Solidarności 90, II p. 01-003 Warszawa, Fundacja Archeologia Fotografii, ul. Chłodna 20, Warszawa 00-867

• wizyta studyjna w archiwum społecznym Wolskie Regionalia
• warsztaty: opracowanie materiałów archiwalnych
• obiad
• wizyta studyjna w Fundacji Archeologia Fotografii i warsztaty z digitalizacja zbiorów
• warsztaty: historia mówiona
• czas wolny

DZIEŃ III: 19 października (sobota), godz. 9.00 – 16.00
Wolskie Centrum Kultury, ul. Obozowa 85, Warszawa 01-425

• warsztaty: trwałość zbiorów – przechowywanie i zabezpieczanie zbiorów archiwalnych
• warsztaty: upowszechnianie zbiorów i praca z lokalną społecznością
• zakończenie
• obiad

Poznaj osoby prowadzące zajęcia

Centrum Archiwistyki Społecznej:

Adriana Kapała – historyczka i archiwistka. Koordynatorka edukacji i historii mówionej w Centrum Archiwistyki Społecznej. Prowadzi webinaria i  szkolenia na temat tworzenia archiwów społecznych dla instytucji kultury i organizacji pozarządowych. Wcześniej pracowała w Fundacji Ośrodka KARTA, gdzie m.in. koordynowała projekty historii mówionej. Pełni funkcję wiceprezeski Polskiego Towarzystwa Historii Mówionej. Przygotowuje rozprawę doktorską dotyczącą historii mówionej w archiwach społecznych.

Monika Matusiak-Kondefer – historyczka sztuki, edukatorka kulturalna oraz autorka i koordynatorka projektów kulturalno-społecznych. Absolwentka warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Prowadzi warsztaty edukacyjne, artystyczne i teatralne skierowane do różnorodnych grup społecznych. Współzałożycielka Fundacji Dostępnej Kultury Wizualnej – Wielozmysły, w której tworzy przestrzeń do wspólnego doświadczania sztuki. Obecnie pracuje w Centrum Archiwistyki Społecznej, gdzie zajmuje się działaniami edukacyjnymi.

Joanna Michałowska – historyczka i archiwistka, absolwentka Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, archiwistka społeczna z kilkunastoletnim doświadczeniem. Przez wiele lat kierowała Archiwum Dokumentowym w Fundacji Ośrodka KARTA. W Centrum Archiwistyki Społecznej koordynuje współpracę z archiwami społecznymi i wspiera archiwistów merytorycznie. Prowadzi szkolenia, zwłaszcza dotyczące zakładania archiwum oraz opracowania i zabezpieczania zbiorów. Koordynuje również grupę ambasadorów archiwistyki społecznej i ich działania wokół sieciowania archiwów społecznych.

Małgorzata Pankowska-Dowgiało – historyczka i archiwistka. Wiele lat pracowała w Fundacji Ośrodka KARTA, najpierw jako archiwistka, potem kierowniczka Archiwum Fotografii. Autorka materiałów edukacyjnych z zakresu m.in. opracowania i przechowywania zbiorów, redaktora merytoryczna ,,Podręcznika dla archiwistów społecznych”. W CAS odpowiada za działania edukacyjne i wspierające archiwa społeczne.

Marta Przybyło – historyczka sztuki, projektantka książek, kuratorka i fotografka. W latach 2009–2022 związana z Fundacją Archeologia Fotografii, gdzie zajmowała się m.in. wydawnictwami, pracą archiwalną, kuratorską i edukacyjną. Obecnie pracuje w Centrum Archiwistyki Społecznej w Dziale Wsparcia Archiwów Społecznych. Po godzinach robi ziny i wystawy w kolektywie artystycznym Syreny i Glonojady.

Wolskie Centrum Kultury:

Adam Kadenaci – od 6 lata pracuje w Wolskim Centrum Kultury, gdzie pełni funkcję Pełnomocnika Dyrektora ds. partycypacji. Włącza mieszkańców i mieszkanki w działanie instytucji na dwa sposoby. Organizuje konsultacje społeczne i badania, które umożliwiają uwzględnienie potrzeb społeczności w działalności Wolskiego Centrum Kultury. Z drugiej strony włącza mieszkańców i mieszkanki w konkretne działania sąsiedzkie – zbudował grupy wolontariatu wokół warsztatu stolarskiego, ogrodu społecznego czy plenerowego pieca do pizzy, które współprowadzą te miejsca. Angażował też sąsiadów i sąsiadki w tworzenie dwóch wystawa opowiadających o historii osiedla Koło – „Muzeum Szklanych Domów” i „W poszukiwaniu idei osiedla społecznego”.  Swoją wiedzą z zakresu partycypacji i badań społecznych dzieli się z aktywistami i organizacjami pozarządowymi, które biorą udział w ogólnopolskich projektach realizowanych przez Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę” i Fundację Stocznia.

Hanna Sabat – animatorka kultury. Od 2020 r. pracuje w Wolskim Centrum Kultury w dziale wydarzeń artystycznych, gdzie realizuje projekty związane z przestrzenią miejską, historią lokalną, muzyką eksperymentalną, sztukami wizualnymi i technologiami XR. Koordynatorka programu Laboratorium Osiedla Społecznego, kuratorka projektów „Zasiedzenie / Ferment XR” i „Skwer Rzeźby na Woli”. Laureatka Grand Prix Warszawskiej Nagrody Edukacji Kulturalnej (2017) za projekt rezydencji dla publiczności „Działaj z Muzeum!” realizowany w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Archiwum społeczne Wolskie Regionalia:

Anna Myśliwska – kierownik III Czytelni Naukowej Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy. Wraz z zespołem Czytelni współtworzy Cyfrowe Archiwum Społeczne „Wolskie Regionalia”. Organizuje wystawy plenerowe, gry terenowe, spotkania poświęcone historii Woli i genealogii wolskich rodzin. We wszystkie działania włącza lokalną społeczność oraz sympatyków Woli. Współpracuje z warszawskimi instytucjami kultury.

Fundacja Archeologia Fotografii:

Michalina Kacperak – artystka wizualna, kuratorka i specjalistka ds. digitalizacji w Fundacji Archeologia Fotografii. Absolwentka Szkoły Filmowej w Łodzi, a także filozofii na Uniwersytecie Wrocławskim. Laureatka stypendium Młoda Polska. Autorka tekstów do publikacji fotograficznych a także edukatorka i terapeutka zajęciowa z zakresu arteterapii. Jej wystawa indywidualna „Soft Spot” była prezentowana podczas prestiżowych wydarzeń w Polsce i za granicą, m.in. podczas Riga Art Space na Łotwie czy na Fotofestiwalu w Łodzi. Laureatka 12. edycji festiwalu „Circulation(s)” w Paryżu (Francja/2022).

Alicja Lesiów – artystka wizualna, kuratorka i specjalistka ds. digitalizacji w Fundacji Archeologia Fotografii. Absolwentka Szkoły Filmowej w Łodzi na kierunku fotografia oraz Szkoły Fotografii w Jeleniej Górze. W swojej twórczości często sięga po intermedialne zderzenia zdjęć i materiałów archiwalnych, interesuje ją styk fotografii dokumentalnej i kreacyjnej. Prowadziła autorskie zajęcia z historycznych technik fotograficznych w Zachęcie. Jej prace były prezentowane zarówno w Polsce, jak i za granicą, m.in. w Wilnie (2022). Brała udział w licznych wystawach i wydarzeniach artystycznych, m.in. na Festiwalu Fotografii „w Ramach Sopotu” (2023), Polish Photo Brunch w Paryżu (2023), a także w Fotofestiwalu w Łodzi (2022).

Zdjęcie użyte w grafice: Zawody modeli latających na lotnisku w Mącznikach, fot. Józef Odalanowski, dzięki uprzejmości Powiatowego Archiwum Fotograficznego w Środzie Wielkopolskiej.

Partnerem Szkolenia na start! jest: Wolskie Centrum Kultury, III Czytelnia Naukowa, Biblioteka Publiczna w Dzielnicy Wola m.st. Warszawa.

---