Region Kozła: Muzyka ponad granicami
Fundacja TRES zaprezentowała na stronie internetowej Muzyka ponad granicami wynik pracy kilku pokoleń historyków i regionalistów, starających się uchronić od zapomnienia bezcenne dziedzictwo kulturowe, jakim jest koźlarska muzyka tradycyjna z Regionu Kozła.
Otwarte archiwum cyfrowe gromadzi ikonografię, archiwalia i artefakty opowiadające o dawnych tradycjach muzycznych Regionu Kozła i ludziach, którzy je tworzyli i pielęgnowali. Ukazuje, jak bogata i żywotna była wówczas muzyka ludowa, której przewodził powszechnie występujący na tamtych terenach instrument – kozioł weselny. Stał się on prawdziwym symbolem regionu, a także symbolem polskości i przynależności do tej ziemi.
Internetowe repozytorium prezentuje różne typy zachowanych źródeł, w tym materiały udostępnione przez inne instytucje, domeny publiczne lub prywatnych posiadaczy. Ma charakter otwarty i będzie uzupełniane o kolejne źródła. W galeria muzyków i śpiewaków ludowych z Regionu Kozła prezentowane są wizerunki najstarszych znanych z nazwiska i nieznanych mistrzów gry na koźle i innych instrumentach oraz artystów działających współcześnie. Podstawę zasobu fotograficznego stanowi cenna kolekcja szklanych negatywów, pochodzących z 1. połowy XX wieku z atelier zbąszyńskiego fotografa Konstantego Sikorskiego oraz negatywy późniejsze. W zbiorze są też fotografie autorstwa Kazimierza Olejniczaka, dokumentujące powojenne życie muzyczne w regionie, oraz reprodukcje zdjęć ze zbiorów prywatnych, przez lata gromadzone przez Kazimierza i Wojciecha Olejniczaków. Na stronie znajdują się również rozmowy z muzykami i potomkami muzyków ludowych Regionu Kozła. W kolekcji archiwaliów zgromadzone są natomiast wszelkie materiały pisane, przechowujące pamięć o dawnym muzykowaniu ludowym w regionie.
Fundacja zachęca do poszukiwań dawnych fotografii rodzinnych, na których upamiętniono muzyków, lub takich, które pomogą identyfikacji:
Chcemy, aby zaprezentowani muzycy stali się trwałym elementem lokalnej pamięci. Nie wszystkich jednak udało się do tej pory rozpoznać. Pomimo wcześniejszych starań wielu osób wciąż pozostają dla nas nieodkrytymi kartami. W tych przypadkach cała nadzieja na przywrócenie naszym „groczom” tożsamości leży już tylko w ich rodzinach. Mamy więc nadzieję, że dzięki Państwa zaangażowaniu i pomocy poznamy jeszcze kolejnych artystów.
Projekt realizowany jest przez Fundację TRES we współpracy z Instytutem Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach programu „Kultura ludowa i tradycyjna 2021” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Autorami koncepcji projektu są Wojciech Olejniczak (Fundacja TRES) i dr Agnieszka Drożdżewska (Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego). Konsultantem merytorycznym jest prof. dr hab. Zbigniew Jerzy Przerembski (Instytut Muzykologii Uniwersytetu Wrocławskiego).